ARAW NI RIZAL: PAGPUPUGAY SA PAMANANG INIWAN NG DAKILANG BAYANI
Tuwing ika-30 ng Disyembre, humihinto ang buong Pilipinas upang bigyang-pugay ang buhay, mga gawa, at sakripisyo ni Dr. José Rizal, ang pambansang bayani ng bansa.
Ipinanganak noong Hunyo 19, 1861 sa Calamba, Laguna, si José Rizal ay hindi lamang isang rebolusyonaryo kundi isang mahusay na manunulat, makata, at isang taong may malawak na pananaw na ginamit ang kanyang panulat bilang sandata. Ang kanyang mga nobelang Noli Me Tangere at El Filibusterismo ay naglantad ng mga katiwalian at pang-aabuso ng pamahalaang kolonyal ng Espanya, na siyang nagpagising sa damdaming makabayan ng mga Pilipino.
Noong Disyembre 30, 1896, binitay si Rizal sa pamamagitan ng pagbaril sa Bagumbayan (ngayon ay Luneta Park o Rizal Park) matapos akusahan ng rebelyon. Ang kanyang kamatayan ay naging makasaysayang sandali na nagpag-alab sa diwa ng rebolusyon at nagbigay-inspirasyon sa maraming Pilipino upang ipaglaban ang kalayaan.
Ang Araw ni Rizal ay hindi lamang pag-alala sa kanyang kamatayan; ito ay araw ng pagninilay kung paano binigyang-daan ng kanyang sakripisyo ang mga kalayaang tinatamasa ng mga Pilipino sa kasalukuyan. Iba’t ibang aktibidad ang isinasagawa sa buong bansa, kabilang ang seremonya ng pagtaas ng watawat, pag-aalay ng bulaklak sa mga bantayog ni Rizal, at mga programang pang-edukasyon na nagpapaalala sa mga mamamayan, lalo na sa kabataan, ng mga aral at halaga na itinuro ni Rizal.
Sa makabagong panahon, nananatiling makabuluhan ang mga ideyal ni Rizal. Ang kanyang pagtataguyod sa edukasyon, mapanuring pag-iisip, at pananagutang panlipunan ay patuloy na nagiging gabay sa pagharap sa mga hamon ng kasalukuyan gaya ng kahirapan, katiwalian, at hindi pagkakapantay-pantay.
Sa paggunita natin ng Araw ni Rizal, huwag lamang nating alalahanin ang kanyang alaala kundi magsikap din tayong isabuhay ang kanyang mga prinsipyo. Nawa’y maging inspirasyon ang bawat ika-30 ng Disyembre upang patuloy tayong magtulungan sa pagbuo ng isang bansang malaya, makatarungan, at maunlad—isang Pilipinas na pinangarap ni Rizal. Tulad ng kanyang isinulat, “Ang kabataan ang pag-asa ng bayan.”
Cedrick V. Cusay, EIC